Rok 2023 był bardzo intensywny dla Frankowiczów. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej rozstrzygał kilkukrotnie kwestie związane z kredytami frankowymi, co budziło wiele emocji zarówno po stronie kredytobiorców, jak i banków. Jakie ważne wyroki zapadły w pierwszej połowie ubiegłego roku?
Wyrok TSUE C-570/21 rozszerzenie ochrony konsumentów
Sprawa rozważana przez TSUE 8 czerwca 2023r. dotyczyła sytuacji, w której małżonkowie zaciągnęli kredyt powiązany z walutą franka szwajcarskiego, z tego zobowiązania 65% kwoty kredytu przeznaczono na cele konsumpcyjne (mieszkaniowe), zaś pozostałe 35% na regulację zadłużeń związanych z działalnością gospodarczą prowadzoną przez jednego z małżonków.
W niniejszym wyroku TSUE wprowadzono istotne zmiany w zakresie ochrony prawnej Frankowiczów. Nawet osoba prowadząca działalność gospodarczą lub zawodową w pewnym stopniu może być uznana za konsumenta. Jest to możliwe w przypadku, gdy cel gospodarczy lub zawodowy nie jest uznawany za dominujący.
Wyrok TSUE C-520/21 bezumowne korzystanie z kapitału
W lutym 2023 r. Rzecznik Generalny Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał opinię dotyczącą kwestii bezumownego korzystania z kapitału, wskazując, że bankom nie przysługują żadne dodatkowe roszczenia ponad kwotę udostępnionego kapitału. Jednocześnie podkreślił, że kredytobiorcy mają prawo żądać dodatkowych opłat od banków. Przewidywano, że wyrok TSUE w sprawie o sygn. C-520/21 potwierdzi to stanowisko, co rzeczywiście nastąpiło. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ponownie poparł Frankowiczów.
W wyroku C-520/21 wydanym 15 czerwca 2023r., TSUE orzekł, że w przypadku stwierdzenia nieważności umowy kredytowej z powodu obecności w niej klauzul abuzywnych, bankowi przysługuje jedynie zwrot kapitału wraz z odsetkami od daty, w której konsument został wezwany do ich zwrotu. Natomiast dla Frankowiczów, oprócz zwrotu faktycznie zapłaconej sumy na rzecz banku wraz z odsetkami za opóźnienie, przysługuje także prawo do żądania naprawienia wszelkich szkód poniesionych w wyniku nieuczciwego postępowania ze strony kredytodawcy. To oznacza, że Frankowicze mają prawo domagać się rekompensat za szkody wynikające z nieuczciwego postępowania banku w kontekście umowy kredytowej.
Wyrok TSUE C-287/22 zawieszenie płatności rat
W czerwcu 2023 roku Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał orzeczenie w sprawie o sygnaturze C-287/22, która dotyczyła możliwości zawieszenia spłaty rat kredytu udzielonego klientom przez Getin Bank do czasu wydania prawomocnego wyroku unieważniającego umowę.
W wyroku TSUE podkreślił potrzebę ujednolicenia orzecznictwa polskich sądów w kwestii zapewnienia Frankowiczom zabezpieczenia roszczeń, obejmując wszystkich kredytobiorców posiadających kredyt hipoteczny powiązany z walutą obcą. W dniu 15 czerwca 2023 r. TSUE potwierdził prawo Frankowiczów do składania wniosków do sądu o zabezpieczenie w postaci zawieszenia spłaty rat kredytu w trakcie trwającego procesu.
Należy podkreślić, że Trybunał uznał, iż zabezpieczenie to wydaje się być istotne, zwłaszcza gdy konsument dokonał wpłaty do banku przekraczającej kwotę pożyczoną jeszcze przed wszczęciem postępowania, choć nie stanowi to warunku koniecznego.