W ostatnich latach na pierwszy plan publikacji w mediach ukazywały się artykuły o tematyce dotyczącej kredytów w obcej walucie a w szczególności kredytów frankowych. Nie bez powodu tak się stało. Wiele Polek i Polaków zaciągnęło kredyt we franku szwajcarskim, popadając przy tym w pułapkę i problemy finansowe związane z rosnącymi ratami zaciągniętego kredytu frankowego. Na szczęście orzecznictwo w ostatnich latach ( Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej – TSUE, SN) zajmowało się również tematyką pozostałych zobowiązań kredytowych.
Umowa kredytu, zmiana oprocentowania
Poniżej chcemy, zwrócić Państwa uwagę na kilka wybranych orzeczeń, które zajmowały się m.in. problematyką postanowień umów kredytu w zakresie warunków zmiany oprocentowania.
- Kredyt złotowy
- Zmiana oprocentowania kredytu
Zmiana oprocentowania kredytu - Wyrok TSUE
Wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 3 marca 2020 r. w sprawie Gómez del Moral Guasch, C-125/18. W celu spełnienia wymogu przejrzystości warunku umownego w ramach umowy o kredyt hipoteczny określającego zmienną stopę procentową, której sposób obliczania jest uważany za złożony dla przeciętnego konsumenta. Przedsiębiorca powinien przekazać konsumentowi informacje dotyczące metody obliczania wskaźnika, na podstawie którego obliczana jest wspomniana stopa procentowa, a także sposobu, w jaki może on zmieniać się w przyszłości. (...) wymóg ten (...) powinien być rozumiany jako nakazujący nie tylko, by dany warunek był zrozumiały dla konsumenta pod względem formalnym i gramatycznym, ale także by właściwie poinformowany oraz dostatecznie uważny i rozsądny przeciętny konsument był w stanie zrozumieć konkretne działanie metody obliczania tej stopy procentowej i oszacować tym samym w oparciu o jednoznaczne i zrozumiałe kryteria potencjalnie istotne konsekwencje ekonomiczne takiego warunku dla swoich zobowiązań finansowych (...).
Przechodząc do orzecznictwa krajowego, przedstawiamy kilka kluczowych w naszej ocenie wyroków Sądu Najwyższego, które ukształtowały ocenę postanowień zmiany oprocentowania w umowach kredytów złotowych:
- uchwała z dnia 19 maja 1992 r., sygn. akt III CZP 50/92: Postanowienie umowy, w którym przyjęto, że bank może zmienić stawki oprocentowania jest bezskuteczne, jeśli w umowie nie wskazano konkretnych okoliczności, od których ta zmiana jest uzależniona;
- wyrok z dnia 5 kwietnia 2002 r., sygn. akt II CKN 933/99: dopuszczalne jest określenie w umowie kredytowej klauzula zmiennego oprocentowania pod warunkiem, że wskazane są konkretne okoliczności, od jakich zmiana ta jest uzależniona;
- wyrok z dnia 4 listopada 2011 r., sygn. akt I CSK 46/11: Klauzula zmiennego oprocentowania nie może mieć charakteru blankietowego.
Kredytobiorcy mogą czerpać z szerokiego dorobku orzecznictwa TSUE, Sądu Najwyższego, oraz Sądów Powszechnych. Podstawy prawne zostały ukształtowane na bazie spraw frankowych. Stanowią one bowiem znakomite źródło analizy obowiązków leżących po stronie banków, a także pozycji konsumenta jako kredytobiorcy na drodze dochodzenia roszczeń wynikających z zawartych umów kredytu.
