Zapadł najnowszy wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-140/22. Decyzja Trybunału dotyczyła kluczowej kwestii dotyczącej oświadczenia konsumentów w kontekście skutków nieważności umowy kredytowej. Zagadnienie to stanowi centralny punkt debaty i niepewności prawnej, z jaką zmagają się Frankowicze. Co takiego orzekł TSUE w tej sprawie?
Jest decyzja C-140/22 w sprawie Frankowiczów
Właśnie zapadła decyzja w sprawie Frankowiczów! Jak przypuszczano, Trybunał potwierdził niezgodność wymogu składania oświadczeń przez klientów z postanowieniami art. 6 i 7 dyrektywy 93/13, a także naruszenie zasad skuteczności. Ponadto, gdyby istniała taka konieczność, uniemożliwiłoby to konsumentowi skuteczną ochronę przewidzianą przez dyrektywę, co mogłoby uniemożliwić dochodzenie jego praw wobec przedsiębiorcy. Ostatnie orzeczenie w sprawie C-140/22 ma istotny wpływ na kwestie przedawnienia roszczeń i przyspieszy procesy sądowe Frankowiczów, eliminując konieczność odbierania oświadczeń od konsumentów przez sądy.
🔥Jest kolejny korzystny wyrok TSUE C-140/22:
— Emil Mędrecki (@Medrecki_Emil) December 7, 2023
✅konsument nie musi składać oświadczenia o skutkach nieważności umowy kredytowej,
✅konsument ma prawo do zwrotu pełnej wartości roszczeń, bez pomniejszenia jej o odsetki dla banku. pic.twitter.com/wyjnGwV9fM
Dlaczego Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia skierował pytanie do TSUE?
Sąd Rejonowy dla Warszawy-Śródmieścia skierował zapytanie do Trybunału dotyczące nie ujednoliconego stanowiska w sprawie oświadczeń składanych przez konsumentów w kontekście skutków nieważności umowy kredytowej. Zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego sygn. III CZP 6/21 z dnia 7 maja 2021 r. wprowadzono koncepcję zawieszonej bezskuteczności w kontekście spraw dotyczących kredytów frankowych. W rzeczywistości implikuje to, że postanowienia umowy kredytowej zawierające klauzulę uznawaną za nieuczciwą nie generują skutków od momentu jej wejścia w życie, aż do chwili, gdy kredytobiorca złoży stosowne oświadczenie do sądu. Według stanowiska SN, niezbędne jest złożenie przez konsumenta oświadczenia, w którym potwierdzi pełną świadomość skutków oraz konsekwencji wynikających ze stwierdzenia nieważności umowy kredytu frankowego. Co więcej, w przedstawionym orzeczeniu, Sąd Najwyższy skonkretyzował kwestię terminu wymagalności roszczeń. Zaznaczył, że od chwili złożenia przez konsumenta oświadczenia przed sądem rozpoczyna się proces przedawnienia roszczeń, a także naliczane są odsetki ustawowe za opóźnienie.
Konsument a oświadczenie w kontekście skutków nieważności umowy kredytowej
Zdaniem sądu rejonowego, sankcja bezskuteczności zawieszonej nie spełnia warunku uznania nieuczciwego postanowienia umownego za całkowicie nieobowiązującego i nie generującego konsekwencji dla konsumenta. Zgodnie z wytycznymi zawartymi w Dyrektywie 93/13. Istotne jest podkreślenie, że w bieżących sprawach dotyczących kredytów indeksowanych i denominowanych do franka szwajcarskiego, ani Dyrektywa 93/13, ani dotychczasowa praktyka Trybunału nie nakłada na konsumenta obowiązku złożenia oświadczenia w sprawie nieważności umowy. W orzecznictwie TSUE wyraźnie akcentowane jest, że głównym celem Dyrektywy 93/13 jest ochrona konsumenta jako słabszej strony w sporze z instytucją bankową. Obowiązkiem sądów krajowych jest z kolei eliminacja z obiegu prawnego umowy, w której zawarte są nieuczciwe klauzule, stanowiące podstawę do uznania całej umowy za nieważną. W świetle tych faktów, sąd winien pociągnąć do odpowiedzialności przedsiębiorcę stosującego wadliwe postanowienia, nie oczekując na oświadczenie konsumenta – zgodnie z jednoznacznym przepisem art. 6 ust. 1 Dyrektywy 93/13. Co do kwestii oświadczenia, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej podkreślił, że dyrektywa nie nakłada na konsumenta obowiązku składania takiego oświadczenia.
