Czy kredytobiorca, który całkowicie spłacił kredyt frankowy, może dochodzić swoich roszczeń przed sądem? Jakie są różnice między sytuacją osób, które spłaciły swoje zobowiązania, a tymi, które nadal kontynuują spłatę kredytu? Oto najważniejsze informacje dotyczące możliwości unieważnienia umowy kredytowej po całkowitej spłacie kredytu frankowego.
Sytuacja frankowicza po spłacie kredytu – czy można dochodzić roszczeń?
Spłata kredytu hipotecznego indeksowanego lub denominowanego do franka szwajcarskiego (CHF) nie zamyka drogi do dochodzenia swoich praw przed sądem. Choć kredyty hipoteczne zawierane są na długi okres – często 20-30 lat – wielu kredytobiorców decyduje się na przedterminową spłatę zobowiązań, np. w wyniku sprzedaży nieruchomości. W takiej sytuacji, mimo całkowitej spłaty kredytu, kredytobiorcy mogą dochodzić swoich roszczeń od banku, co potwierdza aktualna linia orzecznicza Sądu Najwyższego oraz sądów powszechnych.
Kredytobiorcy mają prawo domagać się zwrotu nadpłaconych środków, a także odsetek za opóźnienie, które mogą znacząco podnieść kwotę zwrotu. Sprawy dotyczące spłaconych kredytów mają kilka specyficznych cech, które mogą być korzystne dla kredytobiorców, co warto rozważyć, planując działania prawne.
Jakie roszczenia można dochodzić w sądzie?
Kredytobiorcy, którzy dokonali całkowitej spłaty kredytu frankowego, mogą ubiegać się o zwrot wszystkich świadczeń przekazanych na rzecz banku w trakcie trwania umowy. Do takich świadczeń zaliczają się:
- Raty kapitałowo-odsetkowe,
- Opłaty okołokredytowe, takie jak składki na ubezpieczenie pomostowe, ubezpieczenie niskiego wkładu własnego czy prowizje przygotowawcze.
Dodatkowo, kredytobiorcy mogą żądać od banku zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie, które obecnie wynoszą 11,25% w skali roku. Roszczenie obejmuje całą sumę wpłaconych środków wraz z odsetkami, co w praktyce może znacząco zwiększyć wartość zwrotu.
Jakie są kluczowe różnice między kredytem spłaconym a niespłaconym?
Frankowicze, którzy zakończyli spłatę kredytu frankowego, mają podobne uprawnienia do osób nadal spłacających zobowiązania. Jednak w wielu aspektach ich sytuacja może być bardziej korzystna.
Łatwiejsze rozliczenie z bankiem
W przypadku spłaconych kredytów, rozliczenie z bankiem jest prostsze, ponieważ nie ma potrzeby spłacania dalszych rat, a także nie zachodzi konieczność dokonywania rozliczeń związanych z niewykorzystanym kapitałem. Z reguły bank musi zwrócić znaczną nadwyżkę wpłaconych środków. Przykładowo, kredytobiorca, który zaciągnął kredyt o wartości 200 000 zł, często w wyniku przewalutowania i zmian kursu spłacił nawet dwukrotność tej kwoty, czyli około 400 000 zł. W takim przypadku może domagać się zwrotu całej nadpłaconej kwoty wraz z odsetkami ustawowymi od momentu, gdy bank odmówił zapłaty.
Szybszy i mniej skomplikowany proces sądowy
Frankowicze, którzy spłacili już kredyt, mogą od razu zgromadzić wszystkie dokumenty potrzebne do wytoczenia powództwa, co znacząco upraszcza procedury. Mają zamkniętą umowę w systemie bankowym, a uzyskanie kompleksowego podsumowania kosztów poniesionych w związku z kredytem jest łatwiejsze. Dodatkowo, w pozwie można skupić się wyłącznie na roszczeniu o zapłatę określonej kwoty, bez potrzeby ustalania nieważności umowy jako osobnego elementu wyroku.
Brak konieczności ustalania nieważności umowy w wyroku
W przypadku spłaconego kredytu frankowego, sąd rozstrzyga jedynie o zapłacie konkretnej kwoty, natomiast nieważność umowy może zostać ustalona przesłankowo, co upraszcza procedurę i skraca czas oczekiwania na rozstrzygnięcie.
- Niższa wartość przedmiotu sporu
Wartość przedmiotu sporu w przypadku całkowicie spłaconego kredytu jest niższa, ponieważ nie uwzględnia kwoty kapitału. W konsekwencji, ewentualne koszty sądowe, np. związane z opłatami za zastępstwo procesowe, są mniejsze niż w przypadku kredytów niespłaconych. - Brak potrzeby składania wniosków o zabezpieczenie roszczenia
Frankowicze, którzy spłacili kredyt, nie muszą składać wniosków o zawieszenie spłaty rat na czas trwania procesu, co skraca czas postępowania. - Możliwość wcześniejszego wykreślenia hipoteki
W przypadku zakończenia spłaty kredytu CHF, kredytobiorca może wykreślić hipotekę z księgi wieczystej na podstawie zaświadczenia od banku o całkowitej spłacie kredytu. Pozwala to również na zwolnienie innych zabezpieczeń związanych z kredytem. - Lepsza sytuacja w przypadku roszczeń wzajemnych banku
Gdy bank zgłasza roszczenia wzajemne, np. o zwrot wypłaconego kapitału w przypadku nieważności umowy, kredytobiorca może natychmiast dokonać potrącenia wzajemnych wierzytelności, co umożliwia szybkie umorzenie długu bankowego. - Brak konieczności dalszego regulowania rat kredytowych
W przeciwieństwie do kredytobiorców nadal spłacających kredyt, osoby, które już uregulowały swoje zobowiązanie, nie muszą martwić się o dalsze raty, co zmniejsza dyskomfort podczas oczekiwania na ostateczne rozstrzygnięcie sprawy sądowej. Każdy dzień opóźnienia banku w zwrocie nadpłaty zwiększa kwotę należną do zwrotu o odsetki ustawowe.
Przykład rozliczenia po spłacie kredytu
Załóżmy, że kredytobiorca zaciągnął kredyt indeksowany do franka szwajcarskiego w wysokości 200 000 zł. Ze względu na wahania kursu waluty, ostateczna suma spłacona na rzecz banku wyniosła około 400 000 zł. Po wytoczeniu powództwa o zwrot tej kwoty wraz z odsetkami, kredytobiorca może domagać się nawet 480 000 zł (400 000 zł + odsetki za opóźnienie naliczone od początku 2023 roku). W takim przypadku, po rozliczeniu wzajemnych roszczeń, kredytobiorca uzyska znaczną nadwyżkę środków do zwrotu, np. 280 000 zł.
Podsumowanie – czy warto dochodzić swoich praw po spłacie kredytu frankowego?
Spłata kredytu frankowego nie zamyka drogi do sądowego dochodzenia roszczeń wobec banku. W wielu przypadkach, sytuacja kredytobiorców, którzy spłacili kredyt, jest bardziej komfortowa i korzystniejsza niż tych, którzy nadal spłacają swoje zobowiązania. Dzięki uproszczonym procedurom oraz możliwości natychmiastowego rozliczenia się z bankiem, dochodzenie roszczeń po spłacie kredytu może być szybkim i efektywnym rozwiązaniem.