W postępowaniach prowadzonych przez naszą Kancelarię coraz częściej pojawiają się propozycje ugodowego zakończenia sporu sądowego ze strony banków. Choć ugoda zazwyczaj nie jest tak korzystna jak wyrok ustalający nieważność umowy kredytowej, wielu kredytobiorców wybiera to rozwiązanie, głównie z powodu szybszego zakończenia sprawy. W artykule przybliżymy najważniejsze aspekty negocjacji ugodowych z bankiem, które warto rozważyć.
Ugoda a możliwości sądowego dochodzenia roszczeń
Podpisanie ugody z bankiem w praktyce wyklucza możliwość dochodzenia roszczeń na drodze sądowej. Oznacza to, że przed podjęciem decyzji należy dokładnie rozważyć wszystkie możliwe warianty, w tym sposób dalszego wykonywania umowy na zmienionych warunkach. Ugoda, z natury, wiąże się z ustępstwami po obu stronach, jednak to najczęściej kredytobiorca rezygnuje z części świadczeń, które mógłby uzyskać w wyniku korzystnego wyroku sądowego. Dlatego kluczowe jest porównanie warunków proponowanych przez bank z korzyściami wynikającymi z wyroku ustalającego nieważność umowy.
Kontrpropozycje w negocjacjach ugodowych
Warto pamiętać, że pierwsza propozycja ugody ze strony banku często stanowi jedynie punkt wyjścia do negocjacji. Nasza Kancelaria posiada duże doświadczenie w negocjacjach ugodowych, reprezentując klientów w rozmowach z bankami, które wcześniej udzielały kredytów powiązanych z walutą obcą. Wielokrotnie udawało się nam wynegocjować dużo korzystniejsze warunki niż te początkowo oferowane przez banki.
Analiza warunków ugody
Gotowe propozycje ugodowe, przedstawiane przez banki, często są skomplikowane i składają się z wielu stron. Dla wielu kredytobiorców mogą one być niezrozumiałe. Nasza Kancelaria pomaga klientom w analizie treści ugody, dbając o to, by kredytobiorca był świadomy wszystkich potencjalnych ryzyk. Należy jednak pamiętać, że kancelaria Mędrecki, Wilk i Wspólnicy analizuje oferty ugodowe tylko i wyłącznie wtedy, gdy zostaną one zaproponowana w toku prowadzenia sprawy Frankowicza, która pierwotnie miała dotyczyć wytoczenia powództwa przeciwko bankowi. Należy zwrócić szczególną uwagę na oferty przewalutowania kredytu na PLN, gdzie oprocentowanie oparte jest na stawce WIBOR, która niesie ze sobą nowe ryzyka związane z jej zmiennością. W niektórych przypadkach propozycje ugodowe nie precyzują, jakie dodatkowe koszty poza kapitałem będą wymagane do zwrotu, co może oznaczać kolejne wieloletnie zobowiązania.
Konsekwencje podatkowe przy zawieraniu ugody
Jednym z kluczowych aspektów, które należy wziąć pod uwagę, są konsekwencje podatkowe wynikające z zawarcia ugody. Aktualnie obowiązuje Rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie zaniechania poboru podatku dochodowego od niektórych dochodów z kredytów hipotecznych przeznaczonych na cele mieszkaniowe (Dz.U. 2024 poz. 102). Zwolnienie to dotyczy jednak wyłącznie tej części kredytu, która została przeznaczona na cele mieszkaniowe, co oznacza, że jeżeli środki kredytowe zostały wykorzystane na inne cele (np. zakup pomieszczenia gospodarczego), podatek dochodowy będzie naliczony. Dodatkowo, kredytobiorca, który korzystał wcześniej z tego rodzaju zwolnienia, nie będzie mógł ponownie skorzystać z zaniechania poboru podatku.
Ugoda vs wyrok sądowy – co jest bardziej opłacalne?
Kredytobiorcy, którzy uzyskają korzystne rozstrzygnięcie sądowe, otrzymują zwrot nienależnie pobranych świadczeń, co nie stanowi przychodu podlegającego opodatkowaniu. W przypadku zawarcia ugody, istnieje możliwość, że dodatkowe opłaty (np. prowizje) zostaną doliczone do nowych warunków kredytowych, a pierwotna umowa kredytowa pozostanie w mocy z wyłączeniem mechanizmu waloryzacji. Oznacza to, że inne postanowienia umowy mogą dalej obowiązywać, co może być mniej korzystne dla kredytobiorcy.
Jakie ryzyka wiążą się z zawarciem ugody?
Podpisanie ugody może wiązać się z szeregiem nieoczywistych ryzyk. W wielu przypadkach banki proponują rozwiązania, które nie są w pełni korzystne dla kredytobiorców, zwłaszcza w kontekście długoterminowych zobowiązań. Z tego powodu kluczowe jest, aby przed podpisaniem ugody dokładnie zapoznać się z jej treścią i upewnić się, że wszystkie ryzyka zostały zidentyfikowane. Po podpisaniu ugody bardzo trudno jest uchylić się od jej skutków prawnych, co oznacza, że kredytobiorca traci możliwość skierowania sprawy na drogę sądową.