Wielu frankowiczów decydujących się na dochodzenie swoich praw przed sądem zastanawia się, czy możliwe jest zawieszenie spłaty kredytu na czas trwania procesu. To kluczowa kwestia, ponieważ postępowania sądowe w sprawach kredytów frankowych mogą trwać nawet kilka lat. W tym artykule wyjaśniamy, jakie są możliwości zawieszenia płatności rat, jakie warunki należy spełnić oraz jakie są szanse na pozytywne rozpatrzenie takiego wniosku przez sąd.
Podstawa prawna zawieszenia spłaty kredytu
Podstawą do zawieszenia spłaty kredytu CHF podczas procesu jest tzw. zabezpieczenie roszczenia, które można uzyskać na podstawie art. 730 i nast. Kodeksu postępowania cywilnego (k.p.c.). Kredytobiorca składa wniosek o udzielenie zabezpieczenia wraz z pozwem lub w odrębnym piśmie procesowym na etapie trwającego postępowania sądowego, argumentując, że dalsza spłata kredytu na nieuczciwych warunkach mogłaby narazić go na znaczne straty finansowe.
Art. 730 § 1 k.p.c. – możliwość udzielenia zabezpieczenia
Oznacza to, że kredytobiorca może złożyć wniosek o zabezpieczenie w postaci zawieszenia spłaty kredytu, jeśli:
- Uprawdopodobni roszczenie, czyli wykaże, że jego pozew o unieważnienie umowy kredytowej ma realne szanse powodzenia (np. powołując się na orzecznictwo TSUE oraz sądów krajowych).
- Uzasadni interes prawny, czyli przedstawi argumenty wskazujące, że dalsza spłata kredytu może narazić go na szkodę (np. nadmierne obciążenie finansowe).
Art. 731 k.p.c. – ograniczenia zabezpieczenia
Zgodnie z tym przepisem zabezpieczenie nie może zmierzać do zaspokojenia roszczenia, lecz ma na celu jedynie tymczasową ochronę praw powoda. W kontekście kredytów frankowych oznacza to, że sąd nie może np. zobowiązać banku do zwrotu wpłaconych rat w ramach zabezpieczenia, ale może wstrzymać obowiązek dalszej spłaty kredytu na czas trwania postępowania.
Art. 755 § 1 k.p.c. – sposoby zabezpieczenia roszczeń niepieniężnych
Powyższe daje podstawę do orzekania o zawieszeniu spłaty rat kredytowych, ponieważ sąd może uznać, że dalsza spłata kredytu na nieuczciwych warunkach jest sprzeczna z interesem konsumenta.
Art. 730¹ § 2 k.p.c. – przesłanki zabezpieczenia
Zabezpieczenie może być udzielone, jeśli brak takiej ochrony mógłby uniemożliwić lub poważnie utrudnić wykonanie przyszłego wyroku, w inny sposób utrudnić osiągnięcie celu postępowania.
W przypadku kredytów CHF kluczowym argumentem jest fakt, iż dalsza spłata kredytu, który ostatecznie może zostać unieważniony, jest bezpodstawna i może doprowadzić do nadmiernych strat finansowych.
Jakie są szanse na uzyskanie zabezpieczenia?
Jeszcze kilka lat temu sądy rzadko przychylały się do wniosków frankowiczów o zawieszenie spłaty kredytu, jednak obecnie sytuacja wygląda inaczej.
1. Orzecznictwo TSUE i sądów krajowych
Ważnym punktem odniesienia jest wyrok TSUE z 15 czerwca 2023 (sprawa C-287/22), który potwierdził, że sąd rozpoznający sprawę frankową powinien udzielić zabezpieczenia roszczeń i zawiesić spłatę rat kredytowych, jeśli wymaga tego zapewnienie skuteczności orzeczenia, które może zapaść w sprawie, z punktu widzenia przepisów dyrektywy 93/13/EWG.
Prościej rzecz ujmując, jeśli umowa kredytowa zawiera nieuczciwe zapisy, które nie powinny obowiązywać, kredytobiorca nie powinien ponosić ich negatywnych konsekwencji, już w trakcie postępowania sądowego.
2. Czas trwania procesu jako argument
Postępowania frankowe mogą trwać od kilkunastu miesięcy do nawet kilku lat, co oznacza, że kredytobiorca mógłby przez długi czas ponosić koszty wynikające z umowy, która ostatecznie może zostać unieważniona. Sąd, widząc realne ryzyko długiego procesu, może zdecydować o wstrzymaniu spłaty rat na czas trwania postępowania.
3. Stabilność finansowa kredytobiorcy
Sądy często biorą pod uwagę sytuację finansową kredytobiorcy. Jeśli kredyt stanowi znaczące obciążenie dla domowego budżetu, a dodatkowo wzrost stóp procentowych spowodował znaczące zwiększenie miesięcznych rat, może to przemawiać za koniecznością zawieszenia spłaty kredytu.
Jakie są konsekwencje uzyskania zabezpieczenia?
Gdy sąd udzieli zabezpieczenia, kredytobiorca może wstrzymać spłatę rat kredytu do momentu prawomocnego zakończenia procesu.
Czy bank może coś zrobić?
- Zaskarżyć postanowienie – bank może złożyć zażalenie na postanowienie sądu, jednak według naszych obserwacji zażalenia banku coraz rzadziej zmieniają decyzję sędziego, dlatego banki w coraz większym stopniu rezygnuję ze składania zażaleń na postanowienia o zabezpieczeniu.
- Negatywne wpisy w BIK – niektóre banki próbują wpisywać kredytobiorców do Biura Informacji Kredytowej jako dłużników, ale jest to niezgodne z prawem, jeśli sąd udzielił zabezpieczenia, na taki postępowanie ze strony banku kredytobiorcy przysługuje reklamacja.
Podsumowanie – Zawieszenie spłaty kredytu CHF na czas procesu
Zawieszenie spłaty kredytu CHF na czas procesu sądowego jest możliwe, zwłaszcza w aktualnych realiach prawnych i orzeczniczych. Sąd może przyznać zabezpieczenie, jeśli kredytobiorca wykaże, że jego powództwo ma realne szanse na powodzenie oraz że dalsza spłata mogłaby narazić go na poważne straty finansowe.
Ponad 11 000 klientów kancelarii Mędrecki Wilk i Wspólnicy uzyskało zawieszenie rat kredytu na czas procesu z bankiem (stan na 14.02.2025 r.).
Jeśli rozważasz pozew przeciwko bankowi o unieważnienie umowy kredytowej, warto skonsultować się z prawnikiem. Możliwość zawieszenia spłaty rat w trakcie procesu może odegrać kluczową rolę w ochronie Twojego budżetu domowego i stabilności finansowej.
